มาตรา 1523: สิทธิในการฟ้องเรียกค่าทดแทนจากชู้
มาตรา 1523 ของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ได้กำหนดสิทธิและเงื่อนไขในการฟ้องเรียกค่าทดแทนจากการมีชู้ ดังนี้:
วรรคแรก: เมื่อศาลพิพากษาให้หย่ากัน เพราะเหตุที่ภริยาหรือสามีอุปการะเลี้ยงดูหรือยกย่องผู้อื่นฉันภริยาหรือสามี ฝ่ายที่เสียหายมีสิทธิได้รับค่าทดแทนจากคู่สมรส และจากผู้ที่เป็นเหตุให้เกิดการหย่านั้น
วรรคสอง: สามีสามารถเรียกค่าทดแทนจากผู้ที่ล่วงเกินภริยาไปในทำนองชู้สาวได้ และภริยาสามารถเรียกค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนโดยเปิดเผยว่ามีความสัมพันธ์กับสามีในทำนองชู้สาวได้
วรรคสาม: หากสามีหรือภริยายินยอมหรือรู้เห็นเป็นใจในการกระทำตามวรรคหนึ่งหรือวรรคสอง จะไม่มีสิทธิเรียกค่าทดแทนใดๆ
หลักเกณฑ์ในการฟ้องเรียกค่าทดแทนจากชู้
-
สิทธิในการฟ้องเรียกค่าทดแทน: คู่สมรสที่ได้รับความเสียหายจากการมีชู้มีสิทธิฟ้องเรียกค่าทดแทนจากบุคคลที่เป็นชู้กับคู่สมรสของตนได้ โดยสามารถฟ้องคู่สมรส (จำเลยที่ 1) และชู้ (จำเลยที่ 2) เพื่อเรียกค่าทดแทน
-
กรณีฟ้องหย่าพร้อมเรียกค่าทดแทน: เมื่อศาลพิพากษาให้หย่ากันเพราะเหตุที่คู่สมรสมีความสัมพันธ์กับผู้อื่นตามมาตรา 1516 (1) ผู้ฟ้องสามารถฟ้องคู่สมรสและชู้เพื่อเรียกค่าทดแทนได้พร้อมกัน
-
กรณีฟ้องชู้โดยไม่ฟ้องหย่า: สามารถฟ้องเรียกค่าทดแทนจากชู้เพียงคนเดียวโดยไม่ต้องฟ้องหย่าคู่สมรสได้ โดยเงื่อนไขในการฟ้องนี้ต้องเป็นการล่วงเกินที่มีการแสดงตนโดยเปิดเผยว่ามีความสัมพันธ์ในทำนองชู้สาว
-
ข้อจำกัดสำหรับฝ่ายภริยา: ภริยาจะเรียกค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนโดยเปิดเผยได้เท่านั้น หากผู้ที่มีความสัมพันธ์กับสามีไม่ได้เป็นหญิง จะไม่สามารถเรียกค่าทดแทนได้
การกำหนดค่าทดแทนโดยศาล
การกำหนดค่าทดแทนตามมาตรา 1525 ศาลมีอำนาจกำหนดค่าทดแทนตามความเหมาะสม โดยพิจารณาจากปัจจัยหลายประการ ได้แก่:
- ฐานะทางสังคมและการงาน: ฐานะทางสังคม อาชีพการงาน และการศึกษาของทุกฝ่าย
- ระยะเวลาการแต่งงาน: ระยะเวลาที่คู่สมรสแต่งงานและใช้ชีวิตร่วมกัน
- การจัดงานแต่งงาน: มีการจัดงานแต่งงานหรือไม่
- การมีบุตร: มีบุตรร่วมกันหรือไม่
- ลักษณะความสัมพันธ์ในครอบครัว: สภาพความสัมพันธ์ในครอบครัวก่อนเกิดเหตุการณ์มีชู้
- ความเปิดเผยของการเป็นชู้: การแสดงตนในการเป็นชู้ว่ามีความเปิดเผยมากน้อยเพียงใด
- ระยะเวลาการเป็นชู้: ระยะเวลาที่คู่สมรสมีความสัมพันธ์ในทางชู้สาวกับบุคคลอื่น
- ความรู้ของผู้เป็นชู้: ผู้เป็นชู้รู้หรือไม่ว่ากำลังเป็นชู้
- ความสำนึกผิด: ความสำนึกผิดหลังจากที่ถูกจับได้ว่าคบชู้
- การฟ้องหย่าควบคู่: มีการฟ้องหย่าเพื่อเรียกทรัพย์สินจากคู่สมรสด้วยหรือไม่
การแสดงความสัมพันธ์ชู้สาวในยุคปัจจุบัน
ในยุคปัจจุบัน การแสดงความสัมพันธ์ในทางชู้สาวมักเกิดขึ้นผ่านสื่อสังคมออนไลน์ ทำให้ผู้คนสามารถรับรู้และเห็นการแสดงตนได้มากขึ้น การพิจารณาค่าทดแทนในยุคนี้จึงอาจพิจารณาถึงการแสดงความสัมพันธ์ผ่านสื่อออนไลน์ ซึ่งอาจมีผู้พบเห็นเป็นจำนวนมาก ส่งผลให้ค่าทดแทนอาจเพิ่มขึ้นตามความรุนแรงและการเผยแพร่ของการกระทำ
บทสรุป
มาตรา 1523 ของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์เป็นกฎหมายที่ให้สิทธิแก่ภริยาหรือสามีในการเรียกร้องค่าทดแทนจากการมีชู้ เพื่อปกป้องสิทธิของคู่สมรสที่ได้รับความเสียหาย การฟ้องเรียกค่าทดแทนต้องพิจารณาตามเงื่อนไขและหลักเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนด และศาลมีอำนาจในการกำหนดค่าทดแทนตามความเหมาะสมของแต่ละกรณี การเข้าใจและปฏิบัติตามกฎหมายในเรื่องนี้เป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ความเป็นธรรมแก่ทุกฝ่ายและรักษาสิทธิของคู่สมรสตามกฎหมาย